Παρασκευή 31 Ιουλίου 2020

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΚΩΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΚΟΡΩΝΟΙΟΥ ΣΤΟ POLISMAGAZINO.GR


ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΚΩΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΚΟΡΩΝΟΙΟΥ ΣΤΟ POLISMAGAZINO.GR



Επιβιώνει η τέχνη σήμερα, στην παραπαίουσα κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα; Η τέχνη σε όλες τις εκφραστικές της μορφές και διαστάσεις είναι ανέκαθεν συνυφασμένη με την ανθρώπινη ζωή και τις ανάγκες του ανθρώπου. Βέβαια στην εποχή μας και ορίζω την εποχή αυτή με την ευρύτερη έννοια επικρατεί μια μεγάλη σύγχυση σχετικά με το τι είναι ή θεωρείται τέχνη και ποιές αξίες ή απαξίες την συνθέτουν και την απαρτίζουν. Όταν αμβλύνονται οι κοινωνικοί συνεκτικοί δεσμοί και οι οικονομικοί παράγοντες συρρικνώνονται οι καλλιτέχνες και η τέχνη γενικά δεν είναι σε ακμή και σε δημιουργική κορύφωση με σημαντικά έργα που σηματοδοτούν το παρόν αλλά και το μέλλον. Η τέχνη βέβαια πάντα θα επιβιώνει μέσα σε όποιες συνθήκες, ακόμη και τις πιό δυσμενείς, γιατί εκφράζει εν δυνάμει την εσωτερική ανθρώπινη κατάσταση, τόσο την προσωπική, όσο και την κοινωνική και συντελεί με την αισθητική της δύναμη στην πολιτιστική εξέλιξη.

Ποια λέξη σας εκφράζει ως καλλιτέχνη; θάλεγα η λέξη γνησιότητα γιατί ο μεγάλος εχθρός της τέχνης, τόσο θεωρητικά όσο και πρακτικά είναι το ψεύτικο. ΟΙ έννοιες του αληθινού και του ειλικρινούς είναι συναφείς με την γνησιότητα, αντίθετες με την αντιγραφή, την στείρα μίμηση και το κιτς. Η γνησιότητα  νομίζω καθορίζει τελικά και την αξία της καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Αρκεί "το ταλέντο" ως εφόδιο για την επιτυχία ενός ζωγράφου; Αυτό που ονομάζεται ταλέντο, πράγματι είναι ένα έμφυτο χάρισμα και ικανότητα, είναι μεγάλο εφόδιο για την αρχή της καλλιτεχνικής έφεσης και της απόφασης κάποιου να ασχοληθεί ουσιαστικά με κάποια από τις καλές τέχνες. Όμως από την απόφαση του και μετά αρχίζει η αδιάκοπη διαδικασία σπουδής του αισθητικού αντικειμένου με πνεύμα αφοσίωσης και συνεχούς δουλειάς. Το ταλέντο με την εξάσκηση πολλαπλασιάζεται και με την μελέτη μπολιάζεται με άπειρες νέες ιδέες που συντελούν στην αξιόλογη καλλιτεχνική καρποφορία. Στην πολύχρονη θητεία μου στον εικαστικό και λογοτεχνικό χώρο συνάντησα αρκετά αξιοθαύμαστα ταλέντα. Ελάχιστοι όμως προικισμένοι άντεξαν  τις δοκιμές και τις δοκιμασίες που απαιτούνται και συνέχισαν με επιτυχία. Πολλοί έλαμψαν για λίγο σαν διάττοντες και μετά σταμάτησαν κουβαλώντας πολλά απωθημένα που δεν ευοδώθηκαν. Δυστυχώς οι παράγοντες της επιτυχίας είναι περίπλοκοι και κάποιες φορές απροσδόκητοι. Σημαντικό ταλέντο είναι επίσης να γνωρίζεις με επίγνωση των δυνατοτήτων και των συνθηκών που επικρατούν την εμβέλεια που διαθέτεις σαν καλλιτέχνης και να προσπαθείς πάντα για την βαθιά βελτίωση των επιδόσεων σου.

Τί σημαίνει για εσάς η λέξη επιτυχία; Επιτυχία για μένα από την εφηβική μου ηλικία που ξεκίνησα την καριέρα μου μέχρι σήμερα είναι να μπορώ και να τολμώ να εκφράζω ελεύθερα τις ιδέες και την αισθητική μου οπτική, χωρίς συμβιβασμούς και εκπτώσεις της εκφραστικής μου ποιότητας για εμπορικούς λόγους ή κοινωνικά ταμπού και η θέση μου αυτή να αναγνωρίζεται και να επιβραβεύεται από το κοινό και τους ειδικούς της τέχνης.

Συνδέονται ο πολιτισμός και ο τουρισμός; Από αρχαιοτάτων χρόνων ανθούσε το φαινόμενο αυτό, οι περιηγήσεις και οι περιηγητές το τεκμηριώνουν. Πάντοτε τα πολιτιστικά έργα, τα μνημεία, τα μουσεία, τα αρχιτεκτονήματα, οι μεγάλες εικαστικές εκθέσεις προξενούν το ενδιαφέρον πολλών τουριστών. Στις μέρες μας η τουριστική βιομηχανία πολλών κρατών βασίζεται στα διάσημα μνημεία τους αλλά και στη σύγχρονη καλλιτεχνική παραγωγή τους. Οι πρώτοι που ανέπτυξαν αυτή την σχέση πολιτισμού και τουρισμού στο έπακρον, αναδεικνύοντας καθε τι με πολιτιστικό ενδιαφέρον, θάλεγα ότι είναι οι Γάλλοι. Βέβαια ο πολιτισμός σε όλες του τις εκδοχές απαιτεί προσέγγιση με ανάλογη ευαισθησία. Η σύνδεση με τον τουρισμό δεν είναι παντού εύκολη και τα αποτελέσματα μπορεί να έχουν και αρνητικές προεκτάσεις. Το θέμα της πολιτιστικής πολιτικής όμως μπορεί να προσδιορίζει τα σημεία σύγκλισης και να τα στηρίζει θετικά, όπου είναι σίγουρα προσοδοφόρα.

Υπάρχει σήμερα αγοραστικό - επενδυτικό ενδιαφέρον στο χώρο της τέχνης; Αγοραστικό-επενδυτικό ενδιαφέρον σίγουρα υπάρχει αλλά με έργα που συνήθως διατίθενται σε τιμή ευκαιρίας. Στις μέρες μας εξαλείφθηκε η τάση των νεόπλουτων για επίδειξη ανωτερότητας με αγορές πανάκριβων έργων...Ανθεί όμως μια κρυφή τάση αγοραπωλησιών σε χαμηλές τιμές ακόμη και σπουδαίων έργων που πιθανόν αργότερα θα επαναπωληθούν ακριβά. Πάντως το αγοραστικό κοινό της μεσαίας τάξης έχει πάψει να ενδιαφέρεται για αγορές έργων τέχνης. Η οικονομική κρίση, η αστάθεια και η αβεβαιότητα με τα οικονομικά τεκμήρια έχουν παγώσει το ενδιαφέρον του και αρκείται κάποιες φορές στην απόκτηση πολλαπλών και μικρών έργων.

Μπορεί κάποιος ζωγράφος να επιβιώσει απο τις πωλήσεις των έργων του; Μέχρι την δεκαετία του 2000 αυτό ήταν εφικτό, τουλάχιστον για κάποιους καλλιτέχνες με σημαντική δουλειά και εκθεσιακή δραστηριότητα. Σήμερα αυτό είναι πολύ δύσκολο, για τους περισσότερους μάλιστα ανέφικτο. Ακόμη και οι δυνατότητες να διδάξουν τέχνη οι πτυχιούχοι ή να δουλέψουν σε παρεμφερείς τομείς είναι ελάχιστες. Ειδικά οι ζωγράφοι, οι χαράκτες και οι γλύπτες έχουν πάψει να έχουν παραγγελίες όπως παλιά. Μόνο κάποιοι που πρόσκεινται σε πολιτικές ή εταιρικές δυνάμεις έχουν ελπίδα να αγοραστεί κάποιο έργο τους για τις κρατικές συλλογές που κατα καιρούς εμπλουτίζονται με πανάκριβα διφορούμενης αισθητικής έργα.

Οι gallery προωθούν αξιόλογους ή εμπορικούς ζωγράφους;
 Οι γκαλερί, αναφέρομαι μόνο στις πραγματικές γκαλερί, όχι αυτές που μπορεί κάποιος να τις ενοικιάσει για να εκθέσει, διεθνώς προωθούν καλλιτέχνες που αρχικά συμφωνούν με τους όρους συνεργασίας που απαιτούν. Αφού συμφωνήσουν τότε αρχίζει ένας μεγάλος αγώνας και αγωνία για την προώθηση τους που πρέπει να είναι αποδοτική. Αλοίμονο εάν δεν είναι...Τότε οι όποιοι αξιόλογοι ή εγκαταλείπουν άδοξα ή δέχονται να κάνουν εμπορικά έργα για να σταθούν. Οι περισσότεροι αναπαράγουν για χρόνια τα ίδια και τα ίδια που τους έχουν καθιερώσει φοβούμενοι την εικαστική έρευνα και τις αλλαγές, που πιθανόν να μην είναι αρεστές στους συλλέκτες.

Υπάρχει "ξέπλυμα" χρήματος στην αγορά της τέχνης; 
Αν υπάρχει ιδανικός χώρος για ξέπλυμα χρήματος αυτός είναι στην αγορά τέχνης και ιδιαίτερα στα των δημοπρασιών έργων τέχνης. Σε διεθνές επίπεδο έχουν συμβεί πολλά από φορείς και ιδιώτες που επενδύουν φανερά ή κρυφά σε έργα τέχνης παράνομα τεράστια χρηματικά ποσά που συνήθως αποκτήθηκαν με ανήθικους τρόπους. Κάποια έχουν έρθει στο φως, ελάχιστα βέβαια...

Η εμπορική αξία ενός έργου είθισται να αυξάνεται.... μετά θάνατον του καλλιτέχνη. Μύθος ή πραγματικότητά;
 Αυτό είναι πολύ σχετικό με το όνομα του καλλιτέχνη, την αποδοχή που είχε εν ζωή, τις συλλογές που περιλαμβάνουν έργα του, τις κριτικές που έχει λάβει, τα βιβλία και τα έντυπα που τον αναφέρουν. Σε προηγούμενες εποχές η ανακάλυψη ενός σημαντικού καλλιτέχνη μετα θάνατον σίγουρα αύξανε τις τιμές των έργων του. Σήμερα όμως κανείς δεν ασχολείται με ανάλογες ανακαλύψεις και έχουμε δει και αρκετές περιπτώσεις που γνωστοί καλλιτέχνες με μεγάλες τιμές να μην έχουν μεταθανάτια έντονη ζήτηση.

Με ποιό σκεπτικό θα συμβουλεύατε έναν αγοραστή να αποκτήσει ένα πίνακα; Αναμφίβολα να τον αποκτήσει, αν ο πίνακας του προξενεί αισθητική συγκίνηση, δηλαδή αν αναγνωρίζει μέσα σε αυτόν κάτι οικείο. Όμως επιπλέον από αυτό παίζει ρόλο το όνομα του καλλιτέχνη, η βιωμένη καλλιτεχνική έκφραση, η αρμονία και η ομορφιά της σύνθεσης, ίσως και το νόημα της. Το τελευταίο που θα τον συμβούλευα είναι  να τον αγοράσει μόνο επειδή ο καλλιτέχνης που τον έφτιαξε πουλάει...Έχουμε δει και εξαμβλώματα να πωλούνται χάριν μιας εμπορικής υπογραφής.

Στην ευρύτερη αγορά κυκλοφορούν πολλά πλαστά έργα αναγνωρίσιμων ζωγράφων. Πως μπορεί ο αγοραστής να είναι σίγουρος για την αυθεντικότητα του έργου;
 Ο μόνος τρόπος να είναι σίγουρος για την αυθεντικότητα του έργου είναι να αγοράζει το έργο από τον ίδιο τον καλλιτέχνη ή από γκαλερί που εκθέτει τα έργα του εν ζωή. Αν ο καλλιτεχνης έχει πεθάνει το ιστορικό του έργου δίνει κάποια ικανά στοιχεία αυθεντικότητας αλλά οι κίνδυνοι υπάρχουν. Ακόμη και οι πιό εμπεριστατωμένες διαπιστώσεις και εκτιμήσεις μπορεί να σφάλλουν. Υπάρχουν αντιγραφείς πολλοί ικανοί και έχουμε παραδείγματα ζωγράφων που αν και μέτριοι στα δικά τους έργα είναι άριστοι στο να αντιγράφουν.

Δίνεται σήμερα η δυνατότητα σε νέους ζωγράφους να προβληθούν και να αναδείξουν το ταλέντο τους και τη δουλειά τους; Το προνόμιο της διαδικτυακής επικοινωνίας έχει βοηθήσει πολύ νέους ζωγράφους και καλλιτέχνες γενικότερα. Όμως η πληθώρα των εικόνων και των πληροφοριών δυσκολεύει την ουσιαστική προβολή και προώθηση τους. Σε κάθε εποχή όμως υπήρχαν ανάλογες δυσκολίες και εμπόδια.

Είστε ικανοποιημένος από την ευρύτερη κρατική προβολή των καλλιτεχνών μέσω των διαφόρων πολιτιστικών δράσεων; Γενικά δεν ήμουν ποτέ υπέρμαχος της κρατικής προβολής ή μάλλον του τρόπου που γινόταν και γίνεται αυτή η προβολή. Το κράτος όταν νομικά και φορολογικά αντιμετωπίζει τους καλλιτέχνες σαν εμπόρους και δεν αναγνωρίζει έμπρακτα και υποστηρικτικά ότι το έργο τέχνης είναι αρχικά και πρώτιστα πνευματικό αγαθό με όλα όσα αυτό συνεπάγεται δεν έχει καμμία αξιοπιστία η οποιαδήποτε προβολή από αυτό. Στις περισσότερες πολιτιστικές δράσεις που διοργανώνει, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια σε θεματικές εκθέσεις και φεστιβάλ, η ποιότητα τις περισσότερες φορές είναι κάτω του μετρίου.

Πολιτισμός και κορωνοϊός. Άλλο ένα «χτύπημα» για τον πολιτισμό ή μια «ευκαιρία» για πολιτιστική επικοινωνία μέσω του διαδικτύου;
 Η τωρινή πανδημία του covid19, άλλαξε πολλά που θεωρούσαμε σταθερά και δεδομένα. Αυτή η κατάσταση- ταρακούνημα έχει πάντα και θετικές πλευρές. Κύρια σε αυτή την κατάσταση αναφαίνονται θέματα κριτικής ατομικής και συλλογικής φύσης που η τέχνη συνήθως τρέφεται από αυτά με την τεχνική του επαναπροσδιορισμού. Η διέξοδος της διαδικτυακής επικοινωνίας που είχε ήδη με επιμέλεια προετοιμαστεί πρό ετών έφερε στο προσκήνιο και την τέχνη μέσω του διαδικτύου.  Γιατί όχι; Αν και η άμεση επαφή με το έργο τέχνης δεν αναπληρώνεται, στην περίσταση αρκεί  να μιλάμε και να βλέπουμε τέχνη. Το πρόβλημα είναι ότι αυξήθηκαν υπερβολικά οι εφφετζίδικες προχειρολογίες που θριάμβευσαν στις διάφορες πλατφόρμες.

Η «καραντίνα» ήταν η «αρχή» ενός «ελέγχου» της κοινωνίας, της οικονομίας και της καθημερινότητάς μας; Η καραντίνα σαν πρόβα τζενεράλε-γενική δοκιμή, είναι ένα ωραίο σενάριο που εξάπτει την φαντασία και συνεπώς και τα πεδία της τέχνης. Ο έλεγχος της κοινωνίας και της προσωπικής μας σφαίρας έχει παλιές ρίζες και φαίνεται είμαστε στην ανάπτυξη του κύριου κορμού και των παρακλάδων όλων των διεργασιών για μια καθολική υπακοή σε μηχανισμούς επιβολής της νέας χρηματιστηριακής τάξης. Όμως και στην καραντίνα η τέχνη άνθισε ποικιλότροπα, κριτικά και αντισυμβατικά. Ας μην ξεχνάμε η τέχνη δεν είναι μόνο αισθητική απόλαυση και ηδονή. Η Τέχνη είναι πάντα και όπλο αντίστασης, σύμφυτο με την ανθρώπινη τάση για ελεύθερη έκφραση.


Βιογραφικό:  Ο Κώστας Ευαγγελάτος γεννήθηκε στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς. Ασχολήθηκε συστηματικά με τη ζωγραφική και την ποίηση από μικρή ηλικία. Παρακολούθησε μαθήματα σχεδίου σε ελεύθερα εργαστήρια στην Αθήνα, με τον ζωγράφο, κριτικό τέχνης Γιώργο Φωκά και τον ζωγράφο Γιώργο  Βογιατζή (1976-1979). Σπούδασε παράλληλα νομικά στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1981 στο Παρίσι διαμόρφωσε την "βιωματική" του έκφραση και θεμελίωσε τις αισθητικές του αρχές. Το 1983-1985 σπούδασε ζωγραφική και θεωρία της σύγχρονης τέχνης στο Μανχάταν (The New School  for Social Research), στις τάξεις του Allen David και της Pearl Ehrlich και παρακολούθησε μαθήματα λογοτεχνικής γραφής στο Παν/μιο S.U.N.Y. στην τάξη του AlPoulin jr.
Το 1986 ανέλαβε καλλιτεχνικός διευθυντής της DADA ART GALLERY στην Αθήνα και το 1990 ίδρυσε την πρωτοποριακή ομάδα σύγχρονης τέχνης  ARΤ STUDIO  EST.
Έχει παρουσιάσει ενότητες έργων του σε ατομικές εκθέσεις στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Νέα Υόρκη, Ρότσεστερ, Αρέτσο, Αβινιόν, Σαντιγί, Παρίσι, Γλασκόβη (Winterschool),  Άμστερνταμ, Λευκωσία, Λήντς καθώς και σε πολλές Ελληνικές πόλεις. Έχει λάβει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και σε διεθνείς διοργανώσεις λόγου και τέχνης. 
Έχουν εκδοθεί βιβλία και λευκώματα με αισθητικά δοκίμια, ποιήματά του, λιθογραφικά έργα, εικαστικά Ημερολόγια  (2008-2020) και έχει κοσμήσει  με σχέδια λογοτεχνικές και επιστημονικές εκδόσεις. 
Διατύπωσε τις θεωρητικές του απόψεις με διαλέξεις και ανακοινώσεις  συμμετέχοντας σε συμπόσια και συνέδρια.
Είναι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος, της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Εθνικής Εταιρείας των Ελλήνων Λογοτεχνών, της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών, της Εραλδικής και Γενεαλογικής Εταιρείας Ελλάδος, του πολιτιστικού σωματείου Culture 4All και άλλων πολιτιστικών και εκπαιδευτικών συλλόγων. 

Ποιητικές εκδόσεις:
 · Ποιήματα 1973-1975. Αθήνα: Επτάλοφος Ε.Π.Ε. Αθήνα, 1975.
· Στα ίχνη της Αυγής. Αθήνα, 1976.
· Γραφήματα 1977. Αθήνα, 1978.
· Η τολμηρή επίλυση. Αθήνα, 1977.
·Το δωμάτιο. (έκδοση τέχνης) Αθήνα, 1980.
· Μυθογράφημα. (έκδοση τέχνης) Αθήνα, 1983.
· Η τετραλογία της υγρασίας. Αθήνα: Χάος και κουλτούρα, 1993.
· Η οθόνη των ονομάτων. Αθήνα: Απόπειρα, 1996.
· Η ροπή της μνήμης. Αθήνα: Απόπειρα, 1999.
· Αλέα προσομοίων. (συγκεντρωτική έκδοση). ΑθήναΑπόπειρα, 2002.
· In the small mirror. (forward Matthew Jennett). AthensApopeira, 2003.
· Η ελεγεία των Εκβατάνων. Αθήνα: Απόπειρα, 2006.
· Εγκάρσια Πτήση. (κριτική Ηλίας Τουμασάτος). ΑθήναΑπόπειρα, 2011.
· Chemins enchevêtrés. Athènes - Paris: Sylloges, 2011, 2012.
· Πολύσμιγος Αίνος. Αθήνα: Συλλογές, 2014. 
· Offrandes SeculairesAthènes Paris: Sylloges, 2015, 2017.
. Ερμητικές Λαμπίδες. Αθήνα: Άπαρσις, 2017. 
Δοκίμια:
· Ιδεογραφική σμίλη. Αθήνα: Συλλογές, 1997.

Αφήγημα:
Louis D’ est. Αργοστόλι: Αιγιαλός, 2016.

Λευκώματα με έργα του:
· Εξεικονίσεις / Figurations. Κείμενο: Νίκος Γ. Μοσχονάς. Αθήνα: Περίπλους, 2005.
· SCRIPTORIUM. Κείμενο: Χρύσανθος Α. Χρήστου. Αθήνα: Έκδοση  Κέντρο Τεχνών, Πάρκο Ελευθερίας- Π.Ο.Δ.Α., 2010.
· ΚΩΣΤΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ / COSTAS EVANGELATOS ART-EST, Έργα και κριτικές, Θεσσαλονίκη: ΑRTLINE and GENNESIS, 2010, 2015.
Κριτικές εκδόσεις για το έργο του: Η αισθητική ενατένιση του Κώστα Ευαγγελάτου. Δοκίμιο εικαστικού ήθους. Κείμενο: ΛΕΟΝΤΙΟΣ ΠΕΤΜΕΖΑΣ. Πρόλογος: Ιωάννα Καρατζαφέρη. Αθήνα: Συλλογές, 2001.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου